Πέμπτη 30 Νοεμβρίου 2023

Με την Αργώ



  «Το τραγούδι, είναι έργο συμπυκνωμένο σε δύο-τρεις φράσεις μουσικές και με μιά απόλυτη αξία των λεπτομερειών που το συνθέτουν. Απαραίτητη προϋπόθεση φυσικά αποτελούν οι στίχοι πάνω στους οποίους θα χτιστεί το τραγούδι και που οφείλουν να περιέχουν με σαφήνεια την ποιητική ιδέα, αυτήν που δημιουργεί την ανάγκη του τραγουδιού. Η ποιητική αυτή ιδέα πρέπει να αποκαλύπτεται με την πρώτη μελωδική φράση του τραγουδιού, ή με την βασική, ενώ ο ρυθμός της συνοδείας οφείλει να ζωγραφίζει το κλίμα, την ατμόσφαιρα του τραγουδιού…»

Με αυτή την συνταγή του Μάνου Χατζιδάκι, εμείς, μια παρέα φίλων, ο Δημήτρης Τσιγάρας, ο Χρήστος Γκίμτσας, ο Παναγιώτης Ζαχαρόπουλος και ο Ορέστης Κρικώνης, επιχειρήσαμε να δημιουργήσουμε ένα τραγούδι και ξανοιχτήκαμε «Με την Αργώ», σε μαγικές μουσικές θάλασσες.

Εκεί ανακαλύψαμε υπέροχους προορισμούς, πρωτόγνωρες διαδρομές, Συμπληγάδες, Σειρήνες και πολλές ιστορίες, μία εκ των οποίων σας διηγούμαστε με αυτό το τραγούδι.

Με την Αργώ

Μουσική: Δημήτρης Τσιγάρας

Στίχοι: Χρήστος Γκίμτσας

Ερμηνεία: Παναγιώτης Ζαχαρόπουλος

Βιολί: Ορέστης Κρικώνης

Επεξεργασία – Melodyne: Θωμάς Σιώμος

Ηχογράφηση: Στέλιος Καραγιώργος (στο στούντιο του «Μουσείου Τσιτσάνη»)

Μίξη: balanced studio Αποστόλης Γούσιος.

Παρασκευή 29 Σεπτεμβρίου 2023

Η ανυπεράσπιστη Σταμούλω - Διήγημα

 

Μία καλοκαιριάτικη νύχτα, Αύγουστος μήνας ήταν, λίγο πριν τα μεσάνυχτα, κι οι κάτοικοι του Βαλτινού αποσταμένοι από τις δουλειές τους είχαν πλαγιάσει νωρίς όξω στις ρούγες τους, για να ξαποστάσουν, ώστε το πρωί με την αυγούλα να βρίσκονται στα χωράφια τους. Το φεγγάρι, που τους φώτιζε γλυκά κι απαλά με τις αργυρόξανθες ακτίνες του, τώρα είχε γείρει πια πίσω από τις βουνοκορφές του Κόζιακα.

Ξάφνου ακούστηκε να χτυπάει η καμπάνα του χωριού ασταμάτητα, νταν, νταν, νταν! Ο ήχος της, που έβγαινε από το μπρούτζινο και θεόρατο στόμα της, απλώνονταν ανατριχιαστικά στη νεκρική σιγαλιά της νύχτας κι έφτανε ως πέρα στα άλλα καμποχώρια.

Σε λίγο σταμάτησε η καμπάνα κι ακούστηκε μία δυνατή φωνή που ’λεγε και ξανάλεγε:

- Xωριανοί – Ε, χωριανοί… φωτιά στο σπίτι της Σταμούλως!

Οι άνθρωποι που βρισκόταν στον πρώτο τους ύπνο ξύπνησαν, άρχισαν ν' αναδεύονται, να τρίβουν τα μάτια τους και ν’ αφουγκράζονται τα λόγια του βραδινού ντελάλη.

Αλαφιασμένοι τώρα πετάχτηκαν επάνω κι έτρεξαν προς το σπίτι της Σταμούλως.

Οι δρόμοι γέμισαν από άντρες, γυναίκες και παιδιά. Τα σκυλιά αναστατώθηκαν κι εκείνα, με τις φωνές, τα χτυπήματα και τον θόρυβο των ανθρώπων. Γαυγίσματα από δω, γαυγίσματα από ’κει, ουρλιάσματα από δεξιά, ξεφωνητά απ’ αριστερά... Σε λίγα λεπτά της ώρας οι χωριανοί βρέθηκαν κιόλας στον τόπο της φωτιάς.

Τι να ιδούν; Το σπίτι της Σταμούλως ήταν παραδομένο στους καπνούς και στις φλόγες! Αλλά κι αυτή, με καμένα χέρια, πόδια και πρόσωπο και σε κατάσταση λιποθυμίας, ξαπλωμένη στη ρούγα της, ενώ οι χωριανοί μάταια προσπαθούσαν να περισώσουν κάτι από το νοικοκυριό της.

Η φωτιά είχε τώρα πια φουντώσει. Οι φιδόγλωσσες φλόγες έγλυφαν λαίμαργα τα παραθυρόφυλλα, τις πόρτες και προχωρούσαν προς τη στέγη.

Με το ελαφροφύσημα του αγέρα, οι φλόγες όλο και μεγάλωναν και σαν αχόρταγες κι αδηφάγες, έδειχναν ότι βιάζονται να συμπληρώσουν το καταστροφικό τους έργο.  Κι αλήθεια! Ζωντάνεψαν πιο πολύ, μεγάλωσαν, φούντωσαν και έκαψαν κι αφάνισαν κάθε τι που βρήκαν μπροστά τους. Κι έτσι σε λίγο, από το σπίτι της Σταμούλως δεν έμεινε τίποτε άλλο, παρά ένας σωρός από κάρβουνα και στάχτη.

Εκείνο που κατάφεραν οι κάτοικοι, ήταν να περιορίσουν τη φωτιά και να γλυτώσουν τα διπλανά σπίτια, που συνόρευαν με το σπίτι της Σταμούλως.

Όταν επέστρεφαν στα σπίτια τους μικροί και μεγάλοι, παρέες - παρέες κρυφοκουβέντιαζαν, σχολίαζαν κι έλεγαν:

- Αμ τι νόμιζε η Σταμούλω, μόνο δαίμονες υπάρχουν,… υπάρχει και Θεός που τα βλέπει όλα και τιμωρεί!...

- Μωρέ,... έλεγε ο άλλος, ο Θεός αργεί, αλλά δεν λησμονεί, λέει η παροιμία του κόσμου.

- Έτσι είναι ρε παιδιά. Όποιος ανακατεύεται με δαίμονες και σατανάδες, τι καλό περιμένεις να έχει!... Με τους σατανάδες ανακατώνονταν η Σταμούλω, σατανάδες την κατέστρεψαν. Αμ δεν έχουν φίλους οι σατανάδες!...

Η φτωχή Σταμούλω, βιοπορίζονταν μαζεύοντας φουκάλια από την περιφέρεια και έφτιαχνε σκούπες που τις πουλούσε στο παζάρι. Ήταν ψηλή, λιγνή, στεγνή και κοκαλιάρα, με ζαρωμένο πρόσωπο και χιλιοζαρωμένα χέρια. Κι όπως ήταν μαυριδερή  στο πρόσωπο «μαυροσκιά» και «φάτσα του διαβόλου» την έλεγαν στο χωριό.

Από πολύ μικρή ηλικία είχε ορφανέψει από πατέρα και μάνα και η ζωή της ήταν ένα μαρτύριο. Παντρεύτηκε με τον Γύφτο τον Λιακαβάκη κι έμεινε χήρα, εδώ και χρόνια, καθώς ο άντρας της σκοτώθηκε στον πόλεμο. Ο μονάκριβος γιος της δεν ήταν στα συγκαλά του. Τον είχαν πάει στον Άη Νικόλα, στο Μπαρμπόπι να γίνει καλά, αλλά μάταια, πέθανε κι αυτός μέσα στο κελί κι απόμεινε παντέρημη και δύστυχη η Σταμούλω.

Στο χωριό έλεγαν πως ήταν δαιμονισμένη γιατί πίστευαν πως ευθύνεται για τον θάνατο των τριών συγγενών της, πατέρα, άντρα και γιό!

Πολλοί της έριχναν ευθύνες για την θανατική αύρα που εξέπεμπε. Άλλοι την θεωρούσαν μάγισσα, που ’κανε νιους και νιες να πεθάνουνε πάνω στο ανθοβόλημα της νιότης τους. Οι γυναίκες και τα κορίτσια την έτρεμαν και την φοβόντουσαν. Τα λιανοπαίδια, που έπαιζαν στις γειτονιές, όταν την έβλεπαν, σταματούσαν τα παιχνίδια και τα ξεφωνητά τους και κρύβονταν πίσω από τους φράχτες και τους τοίχους για να αποφύγουν το βλέμμα της. Η Σταμούλω το καταλάβαινε αυτό, σταματούσε για λίγο, κάτι μουρμούριζε κι έπειτα αφήνοντας ένα βόγγο, έπαιρνε τα μάτια της και τήραγε μπροστά στο δρόμο της. Κάποιες φορές, συλλογιζόμενη, ένοιωθε τόσο ανυπεράσπιστη κι αναρωτιόταν: Ποιος άραγε θα κατάφερνε να ορθώσει ανάστημα απέναντι στις δυνάμεις της κόλασης, αλλά και στους δαίμονες που κάθονται στο θρόνο της ανθρώπινης ψυχής;

Πέρασαν μήνες κι ύστερα από την καταστροφή του νοικοκυριού της, η Σταμούλω πέθανε. Πέθανε αφού τρεις ολόκληρους μήνες βασανίστηκε στην ψάθα από τα καψίματα της φωτιάς και τ’ άδικο του κόσμου.

Όταν ο παπάς και πέντε-έξι πήγαιναν να την θάψουν, πολλοί ήταν εκείνοι που σταυροκοπιούνταν και παρακαλούσαν το Θεό να μείνει άλιωτη και να βρικολακιάσει.

Λένε πως όντως βρικολάκιασε! Λένε επίσης πως την έβγαλαν άλιωτη στα οκτώ χρόνια! 

Ποιος ξέρει;

Ένα μονάχα ξέρουν στο χωριό, ότι η Σταμούλω ήταν μία μάγισσα που σώρευσε συμφορές και δυστυχία στο χωριό.


Παρασκευή 21 Ιουλίου 2023

Εκδόθηκε το νέο μου βιβλίο με τίτλο: «Μνημεία - Ηρώα πεσόντων του νομού Τρικάλων»

 

Πρόκειται για ένα πολυσέλιδο Βιβλίο - Λεύκωμα, 592 σελίδων, που μπορεί κανείς να το διαβάσει και στο διαδίκτυο.

Ένα μνημειώδες έργο έρευνας, καταγραφής και μελέτης όλων των γλυπτών μνημείων ηρώων πεσόντων του νομού Τρικάλων ολοκληρώθηκε και δίνεται στη δημοσιότητα μέσω αυτόνομης ιστοσελίδας και τριών τόμων βιβλίων.

Για να επισκεφτείτε τα βιβλία πατήστε 

Τόμος Α΄ εδώ  

Τόμος Β΄ εδώ 

Τόμος Γ΄ εδώ 

Πρόκειται για το σύνολο των γλυπτών μνημείων της εδαφικής περιφέρειας του νομού Τρικάλων, από μικρούς οικισμούς, κοινότητες, πόλεις, συνοικίες και πρωτεύουσες, όλων των Περιφερειακών Ενοτήτων των τεσσάρων δήμων (Τρικκαίων, Μετεώρων, Πύλης και Φαρκαδώνας).

Στην μελέτη παρουσιάζεται φωτογραφικό υλικό για κάθε μνημείο, γίνεται λεπτομερής περιγραφή και αναφορά για την τοποθεσία που βρίσκεται, για τον φορέα και τη χρονολογία ανέγερσης, για τους γλύπτες και καλλιτέχνες που φιλοτέχνησαν τα έργα, για τα υλικά και τον τρόπο δόμησης και παράλληλα γίνεται περιγραφική αναφορά στους ποικίλους συμβολισμούς και τα νοήματα που αποδίδονται στα γλυπτά έργα.

Με την ελπίδα να έχει εμφιλοχωρήσει στις σελίδες της ιστοσελίδας και του βιβλίου το ουσιώδες και η α-λήθεια της μνήμης, που νικάει τον θάνατο, εύχομαι το έργο αυτό να προκαλέσει έμπνευση και δημιουργικό ενδιαφέρον για τις νεότερες γενιές.

Ευχαριστώ θερμά τον κ. Στέργιο Κουτή, Διοικητικό Υπάλληλο της Οικονομικής Εφορίας Τρικάλων, για την σημαντική βοήθειά του, στην καταγραφή των μνημείων κατά τις επιτόπου επισκέψεις μας στα χωριά των Τρικάλων.

Δημήτρης Τσιγάρας

Τετάρτη 19 Ιουλίου 2023

Τα Μνημεία - Ηρώα πεσόντων του νομού Τρικάλων σε ιστοσελίδα

 

Το έργο έρευνας, καταγραφής και μελέτης όλων των γλυπτών μνημείων ηρώων πεσόντων του νομού Τρικάλων δίνεται στη δημοσιότητα μέσω αυτόνομης ιστοσελίδας.

Πρόκειται για το σύνολο των γλυπτών μνημείων της εδαφικής περιφέρειας του νομού Τρικάλων, από μικρούς οικισμούς, κοινότητες, πόλεις, συνοικίες και πρωτεύουσες, όλων των Περιφερειακών Ενοτήτων των τεσσάρων δήμων (Τρικκαίων, Μετεώρων, Πύλης και Φαρκαδώνας).

Στην μελέτη παρουσιάζεται φωτογραφικό υλικό για κάθε μνημείο, γίνεται λεπτομερής περιγραφή και αναφορά για την τοποθεσία που βρίσκεται, για τον φορέα και τη χρονολογία ανέγερσης, για τους γλύπτες και καλλιτέχνες που φιλοτέχνησαν τα έργα, για τα υλικά και τον τρόπο δόμησης και παράλληλα γίνεται περιγραφική αναφορά στους ποικίλους συμβολισμούς και τα νοήματα που αποδίδονται στα γλυπτά έργα.

Για να επισκεφτείτε την ιστοσελίδα πατήστε εδώ

Κυριακή 4 Σεπτεμβρίου 2022

ΤΑ ΒΙΒΛΙΑ ΜΟΥ

 

Η ανάρτηση αυτή, αποτελεί έναν συνοπτικό οδηγό παρουσίασης των εκδοθέντων βιβλίων μου.

Συγκεκριμένα η συγγραφική μου δραστηριότητα περιλαμβάνει 36 τίτλους βιβλίων, τα οποία διατίθενται ελεύθερα στο διαδίκτυο για περιήγηση ή διάβασμα.


1)      Τηλεφωνικός Κατάλογος και Εμπορικός Οδηγός (Δήμου Καλλιδένδρου), έκδοση 2002

Για να περιηγηθείτε και να διαβάσετε το βιβλίο πατήστε εδώ


2)      «ΜΥΘΟΠΛΑΣΙΕΣ» έκδοση 2002

Για να περιηγηθείτε και να διαβάσετε το βιβλίο πατήστε εδώ.

 

3)      «Τα Γενεαλογικά Δένδρα του Βαλτινού» (1850 ­ 2005) έκδοση 2007

Δεν υπάρχει σε ψηφιακή έκδοση

 

4)      «Βιωματικές παρενθέσεις στο Δήμο Καλλιδένδρου» (1998 – 2006) έκδοση 2007

Δεν υπάρχει σε ψηφιακή έκδοση

 

5)      «Ο ΘΡΥΛΙΚΟΣ ΣΑΚΑΦΛΙΑΣ», έκδοση 2008

Για να περιηγηθείτε και να διαβάσετε το βιβλίο πατήστε εδώ.

 

6)      «ΤΡΙΚΑΛΑ ...τότε και τώρα...»ΛΕΥΚΩΜΑ έκδοση 2008

Για να περιηγηθείτε και να διαβάσετε το βιβλίο πατήστε εδώ.

 

7)      «ΕΙΚΟΝΕΣ ΣΙΔΗΡΟΔΡΟΜΟΥ» ΛΕΥΚΩΜΑ

Για να περιηγηθείτε και να διαβάσετε το βιβλίο πατήστε εδώ.

 

8)      «Τα Μετέωρα… με μια άλλη ματιά…» ΛΕΥΚΩΜΑ

Για να περιηγηθείτε και να διαβάσετε το βιβλίο πατήστε εδώ.

 

     9)      «Τα Μετέωρα… με μια άλλη ματιά…» ΛΕΥΚΩΜΑ Β΄ έκδοση

Για να περιηγηθείτε και να διαβάσετε το βιβλίο πατήστε εδώ.

 

10)       «Εξιδανικεύσεις & Δαιμονοποιήσεις» Ποιητική Συλλογή

Για να περιηγηθείτε και να διαβάσετε το βιβλίο πατήστε εδώ.

 

11)  «Βιβλίο τεθνεώτων Βαλτινού»  (Κάνοντας οίστρο της ζωής τον φόβο του θανάτου) 

Για να περιηγηθείτε και να διαβάσετε το βιβλίο πατήστε εδώ.

 

12)   «Το πρώτο της ζωής μου ταξίδι»

Για να περιηγηθείτε και να διαβάσετε το βιβλίο πατήστε εδώ.

 

13)   «Ο Μικρός βοσκός στο Δάσος της Παναγίας»

Για να περιηγηθείτε και να διαβάσετε το βιβλίο πατήστε εδώ.

 

14)   «Η Παναγία του Βαλτινού» (τοπιολαογραφικά σύμμεικτα)

Για να περιηγηθείτε και να διαβάσετε το βιβλίο πατήστε εδώ.

 

15)   «Λαογραφική συλλογή δημοτικών τραγουδιών Βαλτινού & Κάτω Ελάτης του διδασκάλου Δημητρίου Μπούγα»

Για να περιηγηθείτε και να διαβάσετε το βιβλίο πατήστε εδώ.

 

16)  «Η ιστορία του Αθλητικού Ομίλου Βαλτινού Τρικάλων».

Για να περιηγηθείτε και να διαβάσετε το βιβλίο πατήστε εδώ.

 

17)  «Μουσικά όργανα και οργανοπαίχτες» ΛΕΥΚΩΜΑ

Για να περιηγηθείτε και να διαβάσετε το βιβλίο πατήστε εδώ.

 

18)   «Προσωπογραφίες» ΛΕΥΚΩΜΑ

Δεν υπάρχει σε ψηφιακή έκδοση

 

19)  «Ο ναός Αγίου Αθανασίου Βαλτινού»

Για να περιηγηθείτε και να διαβάσετε το βιβλίο πατήστε εδώ.

 

20)  «Η κοινότητα Βαλτινού»

Για να περιηγηθείτε και να διαβάσετε το βιβλίο πατήστε εδώ.

 

21)  «Η στρατιωτική θητεία» (Φαντάροι του Βαλτινού) ΛΕΥΚΩΜΑ

Για να περιηγηθείτε και να διαβάσετε το βιβλίο πατήστε εδώ.

 

22)  «Στοχασμοί εξ αφορμής εικόνων»

Για να περιηγηθείτε και να διαβάσετε το βιβλίο πατήστε εδώ.

 

23)  «Παλιά πορτρέτα ζευγαριών του Βαλτινού»

Για να περιηγηθείτε και να διαβάσετε το βιβλίο πατήστε εδώ.

 

24)   «Ο Γάμος στο Βαλτινό» Α΄ τόμος ΛΕΥΚΩΜΑ

Για να περιηγηθείτε και να διαβάσετε το βιβλίο πατήστε εδώ.

 

25)   «Ο Γάμος στο Βαλτινό» Β΄ τόμος «Νύφες και Γαμπροί» ΛΕΥΚΩΜΑ

Για να περιηγηθείτε και να διαβάσετε το βιβλίο πατήστε εδώ.

 

26)   «ΣΥΛΛΟΓΕΣ ΣΚΙΤΣΩΝ» ΛΕΥΚΩΜΑ

Για να περιηγηθείτε και να διαβάσετε το βιβλίο πατήστε εδώ.

 

27)  «Τα γενεαλογικά δέντρα του Βαλτινού». Β΄ έκδοση

Για να περιηγηθείτε και να διαβάσετε το βιβλίο πατήστε εδώ.

 

28)  «Περιστεριώνες στα καραγκούνικα χωριά των Τρικάλων και Καρδίτσης»

Για να περιηγηθείτε και να διαβάσετε το βιβλίο πατήστε εδώ.

 

29)  «Μύθια, Αλήθεια, Παραμύθια, Διηγήσεις, Αφηγήσεις, Ιστορίες  του Βαλτινού».

Για να περιηγηθείτε και να διαβάσετε το βιβλίο πατήστε εδώ.

 

30)  «Το Δημοτικό Σχολείο Βαλτινού»

Για να περιηγηθείτε και να διαβάσετε το βιβλίο πατήστε εδώ.

 

31)  «ΒΙΒΛΙΟΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ και Σύμμεικτα του Λόγου» (Προλογίσεις -Κριτικές - Εισηγήσεις - ομιλίες) του Δημήτρη Αντ. Τσιγάρα

Για να περιηγηθείτε και να διαβάσετε το βιβλίο πατήστε εδώ.


 32) «Οι παραδοσιακοί οργανοπαίχτες του Βαλτινού»

Για να περιηγηθείτε και να διαβάσετε το βιβλίο πατήστε εδώ..


33) Η έντυπη εφημερίδα του Βαλτινού

Για να περιηγηθείτε και να διαβάσετε το βιβλίο πατήστε εδώ.


 34) Μνημεία - Ηρώα πεσόντων του νομού Τρικάλων Α΄ τόμος

Για να περιηγηθείτε και να διαβάσετε το βιβλίο πατήστε εδώ


35) Μνημεία - Ηρώα πεσόντων του νομού Τρικάλων Β΄ τόμος

Για να περιηγηθείτε και να διαβάσετε το βιβλίο πατήστε εδώ


36) Μνημεία - Ηρώα πεσόντων του νομού Τρικάλων Γ΄ τόμος

Για να περιηγηθείτε και να διαβάσετε το βιβλίο πατήστε εδώ




Τρίτη 30 Αυγούστου 2022

Εκδόθηκε το νέο μου βιβλίο με τίτλο « Η στρατιωτική θητεία (Φαντάροι του Βαλτινού).

 

 Πρόκειται για ένα πολυσέλιδο Λεύκωμα, 408 σελίδων, που μπορεί κανείς να το διαβάσει και στο διαδίκτυο.

Για αρκετά χρόνια συνέλεγα διάφορα στοιχεία και παλιές φωτογραφίες του γενέθλιου τόπου μου, το Βαλτινό, που αφορούσαν σε όλες τις πτυχές του βίου των κατοίκων.

Έτσι συγκροτήθηκε ένα αξιόλογο, σε όγκο και εύρος, αρχείο, πολύτιμο για την κατανόηση και τη μελέτη της ιστορίας και του πολιτισμού του τόπου μας.

Θέλοντας να αξιοποιήσω τον σημαντικό αυτόν πλούτο πληροφοριών, γνώσεων, εμπειριών και ιστορικών κειμηλίων, προσπάθησα να κατατάξω, να συνθέσω και να αποδώσω, τη μορφή αυτού του υλικού, σε μια οργανωμένη βάση δεδομένων, με θεματικές ενότητες. Μία από τις θεματικές ενότητες είναι και η δημιουργία της παρούσας έκδοσης, αυτού του λευκώματος και αφορά στη στρατιωτική θητεία των κατοίκων του Βαλτινού.

Για να περιηγηθείτε και να διαβάσετε το βιβλίο πατήστε εδώ


Πέμπτη 14 Ιουλίου 2022

Κριτική βιβλίου του Δημήτρη Τσιγάρα στην ποιητική συλλογή: «Σύναξη (σε μουσικές και ρίμες)», του Γιώργου Ευθ. Λούκα


Ο Γιώργος Λούκας με την έκδοση της δεύτερης ποιητικής συλλογής του, που φέρει τον τίτλο «Σύναξη σε μουσικές και ρίμες», επιβεβαιώνει ότι βρίσκεται σταθερά σε καλό δρόμο καθώς η ποίησή του έρχεται να μας θυμίσει τη χαμένη μας αθωότητα, τη χαμένη μας χαρά, το ξεχασμένο παιδικό τραγούδι.

Είχε προηγηθεί η έκδοση της πρώτης ποιητικής συλλογής του, με τίτλο «Σπουδές σε μέτρα και ομοιοκαταληξίες», που κυκλοφόρησε το 2016.

Με την δεύτερη ποιητική του συλλογή, που εκδόθηκε τον Ιούλιο του 2022, ο Γιώργος Λούκας μας προσφέρει 36 νέα ποιήματα, τα οποία έχουν στο σύνολό τους έμμετρη και ομοιοκατάληκτη μορφή, με φροντισμένη και αξιοπρόσεχτη πολυτυπική ρήμα.

Οι στίχοι πηγάζουν από μία λεπτή ευαισθησία, μέσα από τα θεματικά του κέντρα,  που είναι: ο έρωτας, ο πόθος, ο πόνος, η προσμονή, η ανάμνηση, η νοσταλγία, η μουσική, το μεράκι και τροφοδοτούν την ποιητική του φλέβα.

Αποπειράται να συνθέσει, να δομήσει και να ολοκληρώσει τις ιδέες του, να συνταιριάξει λέξεις, νοήματα, ρυθμούς, αξιοποιώντας τα συστατικά στοιχεία της ποιητικής του σκέψης.

Άλλωστε στη μοναχική συνθήκη της ποίησης, η ποιότητα παράγεται αποκλειστικά από την αναμέτρηση του ποιητή με το υλικό του.

Λειαίνει το υλικό του με την κατασταλαγμένη τεχνική του έμπειρου και αυστηρού δημιουργού και επιδιώκει τη συμφωνία και την αρμονία της μορφής του έργου του.

Έτσι η επιτυχημένη εξισορρόπηση του πληθωρικού συναισθήματος με τον λιτό λόγο, αποτελούν τα ιδανικά στοιχεία που αναδεικνύουν τον λυρισμό της ποίησής του.

Το εκφραστικό ιδίωμα διεκδικεί την παρουσία του με άνεση κι αυτοπεποίθηση. Ο Γιώργος Λούκας δείχνει να μην φοβάται τη γλώσσα. Συνήθως οι ντοπιολαλιές ενοχλούν. Στην ποίηση του Γιώργου Λούκα συμβαίνει το αντίθετο. Οι λεκτικοί τύποι της ιδιαίτερης πατρίδας του είναι τόσο σοφά γωνιασμένοι μέσα στους στίχους του, ώστε αντί να απωθούν τον αναγνώστη, τον παρασέρνουν στο ιδιότυπο σύμπαν τους.

Περιδιαβαίνοντας την ποιητική συλλογή και αναζητώντας το πλήρες νόημα κάθε στίχου, από το πρώτο κιόλας ποίημα, μας προϊδεάζει για μια συναισθηματική περιπλάνηση στο όνειρο. 

Ενδεικτικά, στο ποίημα «Όνειρο» (στη σελίδα 7), η συνθετική δομή του το θέλει να είναι  φορτωμένο με ανείπωτες χαρές και συναισθήματα, που αναβλύζουν από τα βάθη της καρδιάς και αναζητούν την έκφρασή τους. Με πρόσχημα την προτροπή, την ευχή και την προσδοκία, συνυφαίνει το ονειρικό με το πραγματικό και δημιουργεί μια ποθητή θάλασσα, όπου μέσα της συμπλέει η ωκεάνια αίσθηση, η μουσικότητα και ο παλμός του ονείρου.

Στο ποίημα «Έρωτας πλατωνικός» (στη σελίδα 13), η ποιητική ιδέα εξελίσσεται και κορυφώνεται αποκαλυπτικά στο τρίτο πεντάστιχο. Εκφράζοντας άμεσα τα συναισθήματα, αναπολώντας κι αναστοχάζοντας την φρεσκάδα της νιότης, τους δισταγμούς, τις αναστολές και τους φόβους του ανεκπλήρωτου έρωτα, που έσβησε και χάθηκε για εκείνα, που έπρεπε να γίνουν και δεν έγιναν.

Στο ποίημα «Μικρούλα ελπίδα» (στη σελίδα 25), που είναι ένα ολιγόστιχο, όμορφο και τρυφερό, αλλά βαθύ σε νόημα ποίημα, (το οποίο θα μπορούσε, κατά τη γνώμη μου, να αποτελέσει και τον τίτλο θέματος σε έκθεση των πανελλήνιων εξετάσεων), το εύρος της ποιητικής του ιδέας χαρακτηρίζεται από την αλήθεια, το βάθος, τη διαχρονικότητα, και την οικουμενικότητά της:

«Κρατώ βαθιά μες στην καρδιά μου

τη μικρούλα ελπίδα

πως τρεμοπαίζει θέ μου

ίδια όπως η φλόγα από το κεράκι

στην πνοή του ανέμου».

Η πνοή του ανέμου -ως δοσολογία παραμέτρων- καθίσταται ο ρυθμιστικός παράγοντας της διατήρησης της φλόγας. Αν δυναμώσει η πνοή του ανέμου σβήνει η φλόγα της ελπίδας. Αν πάψει εντελώς να υπάρχει ο άνεμος, πάλι σβήνει η φλόγα.

Kατ’ αντιστοιχία θα μπορούσε να παραλληλιστεί με τον στίχο: «Σε γνωρίζω από την κόψι του σπαθιού την τρομερή», του ποιήματος «Ύμνος εις την Ελευθερίαν», του Διονυσίου Σολωμού, όπου η ελπίδα των Ελλήνων, ισορροπεί πάνω στην κόψη του σπαθιού και τρεμοπαίζει σαν την φλόγα του κεριού, στο έλεος της πνοής του ανέμου.

Στα ποιήματα «Τραγούδια απ’ τα παλιά», «Θλίψη» και «Ξέσπασμα» που έχουν την ίδια εννοιολογική βάση, η συνθετική τους δομή βασίζεται στις μουσικές αναμνήσεις και στα συναισθήματα της νοσταλγίας, του πόθου, της αγάπης και της προσμονής.

Δεν περνάει απαρατήρητη και η εκφραστική σε ύφος παιδικού τραγουδιού, ώστε με τον υπαινικτικό αυτόν τρόπο να θέσει σοβαρά φιλοσοφικά ζητήματα, όπως στο ποίημα «Φενάκη» (στη σελίδα 54).

Θα μπορούσε η αναφορά και η ανάλυση της ποιητικής συλλογής «Σύναξη σε μουσικές και ρίμες», του Γιώργου Λούκα να είναι πιο ενδελεχής και πιο εκτεταμένη. Όμως πρέπει να αφεθεί η δυνατότητα στον αναγνώστη, να συνάξει-συλλέξει ο ίδιος την δική του γύρη και να παράξει το δικό του μέλι!

Άλλωστε μας το υποδηλώνουν παραινετικά κι οι στίχοι του ποιήματός του: «Στης μέλισσας τον βόμβο» (στη σελίδα 34)

…«Εκεί στης μέλισσας τον βόμβο,

θα μοιραστούνε τα φιλιά

και τ’ αγεράκι από το λόγγο

θα σας χαϊδεύει τα μαλλιά…

 

…Κι από παιχνίδι σε παιχνίδι

αύριο σ’ ονείρων κορυφές

πόθος βαθύς, καλό ταξίδι

να τις γνωρίσετε κι αυτές»…

 

Παρασκευή 1 Ιουλίου 2022

Κριτική βιβλίου. «Το βότσαλο που δακρύζει» του Κωνσταντίνου Ε. Κατσαρού

 

«Το βότσαλο που δακρύζει» είναι η δεύτερη ποιητική συλλογή του συγγραφέα – ποιητή, Κωνσταντίνου Ε. Κατσαρού που εκδίδεται και συγκεντρώνει 34 πεζοποιήματα γραμμένα σε βάθος χρόνου. Είχε προηγηθεί το 2016 η ποιητική συλλογή του με τον τίτλο «ΣΤΑΛΑΚΤΙΤΕΣ», χωρίς να υπάρχει αρχικά, η διάθεση να τα εκθέσει στο ηδονοβλεπτικό βλέμμα του αναγνωστικού κοινού.

Τώρα πλέον τα ποιήματα προσφέρονται απλόχερα σε όποιον θέλει να τα πλησιάσει, να βυθιστεί σε αυτά, να τα αποκρυπτογραφήσει ή να τα πάρει κατά γράμμα.

Γιατί πέρα από κάθε άλλη ανάλυση, η ποίηση εδώ προσφέρεται στην καθαρή της μορφή, λιτή, σαφής, φωτεινή, βαθιά, χωρίς λεκτικές ακροβασίες ή κινήσεις εντυπωσιασμού.

Πολλά από τα πεζοποιήματά του είναι συμβαντολογικά κείμενα και χαρακτηρίζονται από ένα απρόσμενο, ιδιότυπο ποιητικό πνεύμα, που μέσα από την φαινομενική απλότητά τους, ο ποιητής αποκαλύπτει με δέος τις έννοιες των ιδεών. Επινοεί έναν κόσμο πού επανεκτιμάται διαρκώς όχι μόνο για όσα καταλείπει, αλλά και για όσα λέει, υπονοεί, ψιθυρίζει και απελευθερώνει ως φτερουγίσματα ή νεύματα. Τα ποιήματά του γίνονται υποκείμενα μιας δράσης υπόκωφης, που αντιμάχονται το φαντασιακό με το πραγματικό και στοχεύουν στον πυρήνα των ευαίσθητων χορδών της συνείδησης του αναγνώστη. Άλλωστε εκεί που λιγοστεύει η πραγματικότητα θάλλει η ποίηση.

Φέροντας μία γερή ψυχαναλυτική σκευή, αλλά χωρίς αυτή να εμφανίζεται πουθενά στο προσκήνιο, προσφέρει μία ενδελεχή ματιά πάνω στα πράγματα.

Από το πρώτο κατά σειρά ποίημα της συλλογής, με τίτλο «ποιητικό αίτιο», ο ποιητής αποκαλύπτει και επισημαίνει τις αφετηρίες και τις γενεσιουργές αιτίες του ποιητικού του οίστρου: «υπάρχει μέσα μας ένα απέραντο λιβάδι όπου απλώνουμε και φυτεύουμε τα συναισθήματά μας, τις χαρές μας, τις λύπες μας, τις σκέψεις μας, τα βιώματά μας, τα πιστεύω μας, τις ανησυχίες μας, τα πάθη μας, τους οραματισμούς μας…».

Το λιβάδι ανθίζει και καρπίζει, τα όνειρα ζητούν την πραγμάτωσή τους. «Ανάβεις το φως  που θα φωτίσει την άβυσσο του κόσμου… αναμένεις υπομονετικά την καθαρότητα και την επιβεβαίωση της μακρινής αλήθειας των μυστηρίων της ζωής».

Τα άγουρα χρόνια της νιότης μορφοποιούν και γαληνεύουν τα ποτάμια στις εκβολές τους. Οι τριβές της ζωής στρογγυλοποιούν το άμορφο βότσαλο, το παιδεύουν και το δίνουν εύμορφο σχήμα.

Αλλά κι ο ίδιος ο ποιητής σμιλεύει το έργο του, το βότσαλο που δακρύζει, με το επίμονο κύμα της τέχνης του και το βολοδέρνει απ’ εδώ κι από ’κει για να πλάσει τη μορφή του.

Ο Κωνσταντίνος Κατσαρός, ιερουργώντας σε μια μυσταγωγία, θαρρείς πως σκάβει βαθιά σε αθέατες πλευρές ενός κοινού υποσυνείδητου και επιχειρεί, εκτός από την αυτοπραγμάτωσή του, να κοινωνήσει και τις ιδέες του.  Έχεις την αίσθηση ότι ψάχνει να βρει έναν δρόμο, τον δικό του δρόμο. Ένα νόημα για να πορευτεί, ένα κριτήριο ασφαλείας για να ξεχωρίσει την αλήθεια από το ψέμα, να διακρίνει το μέρος και το όλον, το υψηλό και το ευτελές, την ομορφιά και την ασχήμια. Και το επιχειρεί μέσα από την μόρφωση, την επιμέλεια της μορφής του προσώπου και της καλλιέργειας της ψυχής.

Στο ποίημα «κοινός κώδικας» καταξιώνει την γλώσσα χωρίς λέξεις, τη γλώσσα του σώματος, των αισθήσεων και του αισθήματος.

Στα ποιήματα «ανοίξτε τα σπίτια σας» και «δεν χάθηκαν όλα», που έχουν την ίδια εννοιολογική βάση, προτρέπει με επαναλαμβανόμενες παραινέσεις, την ανάγκη αλλαγής και διαμόρφωσης του ανθρώπου, περνώντας μέσα από δοκιμασίες και πόνους, ώστε να καταλήξει στην θέωση. Έστω κι αν αυτό είναι ουτοπία, έστω κι αν αυτό είναι αδύνατο, «Αλλά τι μεγάλο έγινε χωρίς τη μαγεία της ουτοπίας, χωρίς τη συντριβή του αδύνατου;» διερωτάται ρητορικώς ο ποιητής.

Το υψηλό ζητούμενο στην εποχή μας θεωρείται η μετριότητα, η ισότητα, το ίσωμα. Όχι η ανηφόρα, όχι η κατηφόρα. Απ’ την ώρα όμως που βγάζεις από την πορεία σου τις ανηφόρες και τις κατηφόρες, που αφαιρείς δηλαδή από τις προσδοκίες σου, τη θυσία, τον πόνο, τον κόπο, τον μόχθο, ο δρόμος γίνεται μονόδρομος στον μηδενισμό και στο τίποτα.

Όμως θέλει το δάκρυ της, η ευμορφία του βότσαλου!

 «Το βότσαλο που δακρύζει» είναι ένα παλίμψηστο από επιθυμίες, συγκρούσεις, ματαιώσεις, απουσίες, πένθη και προπάντων φωνές σαν χαρακιά στην πέτρα της μνήμης.

Πρόκειται για ποιήματα που ανοίγουν δρόμους, που δείχνουν τρόπους και που σε κάποιες περιπτώσεις αποτολμάται και το κούνημα του δακτύλου για να συνετίσει και να διδάξει.

Είναι ένα βιβλίο που αναμφισβήτητα θέτει ερωτήματα, δίνει απαντήσεις και μπορεί να διδάξει και να εμπνεύσει νέους δημιουργούς.

Δημήτρης Τσιγάρας


Τετάρτη 13 Απριλίου 2022

Εκδόθηκε το νέο βιβλίο μου με τίτλο: «Μύθια, Αλήθεια, Παραμύθια, Διηγήσεις, Αφηγήσεις, Ιστορίες του Βαλτινού».

 

Εκδόθηκε το νέο βιβλίο του Δημήτρη Τσιγάρα με τίτλο: «Μύθια, Αλήθεια, Παραμύθια, Διηγήσεις, Αφηγήσεις, Ιστορίες  του Βαλτινού».

Πρόκειται για μια ανθολογία λογοτεχνικών και λαογραφικών κειμένων της περιοχής του Βαλτινού που στόχο έχει να συμβάλει στη διάσωση, τη διατήρηση και την ευαισθητοποίηση του ευρύτερου κοινού ως προς τον κεντρικό ρόλο της πολιτιστικής κληρονομιάς, όπως αυτός αναδεικνύεται μέσω της λογοτεχνικής παραγωγής και της γλώσσας.

Ένας λαός γράφει την ιστορία του, όχι για να αφηγηθεί το παρελθόν του, τη γράφει για να οικοδομήσει ταυτότητα με την οποία θα παλέψει το μέλλον.

Η ανάγκη διάσωσης της ιδιαιτερότητας του πολιτισμού μας, της τοπικής ιδιαιτερότητας και της ιστορικής συνείδησης, η ανάγκη δηλαδή, να έχουμε ατομικό και συλλογικό παρελθόν, να παραλαμβάνουμε κάτι από τους προγόνους, να το συνεχίζουμε και να το παραδίδουμε στους απογόνους, έκανε επιβεβλημένη τη δημιουργία και την έκδοση αυτού του έργου.

Ειδικότερα, στις 240 σελίδες της συλλογής, περιλαμβάνονται κείμενα λαϊκής έκφρασης και λογοτεχνικά έργα όπως: ιστορίες, παραμύθια, μύθοι, αφηγήσεις, διηγήματα, ποιήματα, ντοπιολαλιές κλπ., τα οποία δημιουργήθηκαν από συγγραφείς που προέρχονται από την προαναφερθείσα περιοχή και αναφέρονται σε αυτή.

Για να περιηγηθείτε και να διαβάσετε το βιβλίο πατήστε εδώ

Τετάρτη 23 Μαρτίου 2022

Θυμάστε παλιότερα πως μαθαίναμε ποδήλατο;

 

Οι πιο πολλοί μάθαμε ποδήλατο έχοντας μια μοναδική βιωματική εμπειρία, αφού πρώτα, περάσαμε την κατάλληλη μεταβατική περίοδο γεμάτοι μώλωπες, από τα γδαρμένα γόνατα και τους κατατσακισμένους αγκώνες.

Το μέγεθος των ποδηλάτων ήταν μεγάλο για το σωματότυπο των παιδιών, για το λόγο αυτό, η προσπάθεια της εκμάθησης επιχειρούνταν από τα πλάγια, ανάμεσα από τον σκελετό του ποδηλάτου, με τα πόδια στα πεντάλ και τα χέρια στο τιμόνι.

Προσπαθώντας έτσι να μάθουμε ισορροπία με το ποδήλατο πέσαμε, χτυπήσαμε, γδαρθήκαμε στα γόνατα, κουραστήκαμε, θυμώσαμε, κλάψαμε, αλλά στο τέλος βρήκαμε τον τρόπο και τα καταφέραμε.

Στην αρχή κάποιος μεγαλύτερος ακολουθούσε από πίσω κρατώντας ελαφρώς τη σέλα και ήταν σε ετοιμότητα σε περίπτωση πτώσης. Σιγά-σιγά άφηνε ελεύθερο το ποδήλατο, για μικρά χρονικά διαστήματα και έτσι πειραματιζόμασταν και διορθώναμε την ισορροπία. Στη συνέχεια μας έδινε απλά ώθηση, έσπρωχνε δηλαδή, το ποδήλατο για την εκκίνηση και μας άφηνε να κάνουμε μερικές πεταλιές, ώστε να συνηθίσουμε μόνοι μας.

Με αυτή την εξάσκηση δεν αργούσε η στιγμή που αποκτούσαμε αυτοπεποίθηση και τα καταφέρναμε. Ξεκινούσαμε μόνοι μας, εξοικειωνόμασταν με την κίνηση, την ισορροπία, και αποκτούσαμε τον πλήρη έλεγχο και τον χειρισμό του ποδηλάτου.

Εκεί που δεν ξέραμε πού «πάνε τα τέσσερα», να που βρισκόμασταν όρθιοι και πανευτυχείς πάνω στο ποδήλατο κόβοντας βόλτες στις γειτονιές!

Το επόμενο βήμα ήταν οι ορθοπεταλιές.


Τρίτη 8 Μαρτίου 2022

Ανοιχτή επιστολή προς τους διεθνείς Οργανισμούς «Πως μπορεί να αποτρέπονται οι πόλεμοι»

 


Η εισβολή των ρωσικών στρατευμάτων στην Ουκρανία ανοίγουν τον ασκό του Αιόλου διεθνώς και κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου για την αρχιτεκτονική ασφαλείας του πλανήτη.

Ο Πούτιν, ως εκπρόσωπος της Ρωσίας, η οποία είναι ένα από τα μόνιμα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, δηλαδή ένας από τους βασικούς πυλώνες της παγκόσμιας τάξης, αμφισβητεί με την πολεμική εισβολή του το απαραβίαστο των συνόρων –μια απαράβατη αρχή του διεθνούς δικαίου– χωρίς όμως, για αυτή την ενέργειά του, να μπορεί κανείς να του καταλογίσει ποινικές ευθύνες.

Επιχείρησε να δικαιολογήσει την εισβολή παρουσιάζοντας στο διάγγελμά του ένα αφήγημα που σβήνει από τον χάρτη την Ουκρανία και ξαναγράφει την Ιστορία σύμφωνα με τις επιθυμίες του. Βέβαια ο λαός της Ρωσίας δεν ρωτήθηκε αν επιθυμούσε ή όχι αυτή την εισβολή στην Ουκρανία.

Η πράξη αυτή του Πούτιν, είναι μια πράξη που δείχνει τον δρόμο της αυθαιρεσίας στις διεθνείς σχέσεις και ανοίγει τις ορέξεις κάθε επίδοξου τυράννου, να μην ενδιαφέρεται για το διεθνές δίκαιο και να επιβάλλει τις επιθυμίες του ατιμωρητί, βασιζόμενος στην εξουσία του και στην ισχύ των όπλων του.

Η στάση του Πούτιν απέναντι στην Ιστορία θυμίζει σε εμάς τους Έλληνες έντονα τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, ο οποίος αποκηρύσσει τη Συνθήκη της Λωζάννης που ορίζει τα σύνορα της σημερινής Τουρκίας, θεωρώντας τη ένα λάθος του Κεμάλ. Ενώ συγχρόνως επικαλείται κάποια άλλα άρθρα της ίδιας Συνθήκης, τα οποία θεωρεί βολικά για τα συμφέροντά του, για να θέσει θέμα κυριαρχίας ελληνικών νησιών του Αιγαίου όπου είναι εγκατεστημένα ελληνικά στρατεύματα.

Στην παγκόσμια ιστορία έχουμε πάμπολλες αντίστοιχες περιπτώσεις ηγετών που, κατά το δοκούν, ο καθένας αμφισβήτησε και καταπάτησε το διεθνές δίκιο, χωρίς να λογοδοτήσει στη δικαιοσύνη, για τα πολεμικά του εγκλήματα και τα δεινά που επέφερε στον πλανήτη.

Η ιστορία δηλαδή, μας διδάσκει πως τις αποφάσεις των πολέμων δεν τις λαμβάνουν οι λαοί. Τις αποφασίζουν οι ηγέτες, εν ονόματι των λαών τους. Βασιζόμενοι στην εξουσία τους, φροντίζουν να δημιουργούν ερείσματα, προφάσεις κι επιφάσεις για να στηρίζουν και να δικαιολογούν τις ένοπλες θηριωδίες τους, και βέβαια οι πραγματικές αιτίες κρύβονται πίσω από τα συμφέροντα των ολιγαρχιών που εκπροσωπούν).

Όμως είναι άλλο πράγμα, ο ηγέτης να πράττει εν ονόματι του λαού και άλλο πράγμα να πράττει κατ’ εντολή του λαού.

Θα μπορούσε να υπάρξει στο μέλλον, η δυνατότητα αποτροπής στα φιλόδοξα σχέδια κάθε επίδοξου εισβολέα - ηγέτη, αν από τους Διεθνείς Παγκόσμιους  Οργανισμούς (ΟΗΕ, Διεθνή δικαστήρια κλπ.), δημιουργούνταν εκείνο το νομικό πλαίσιο, που θα προέβλεπε τον τρόπο λήψης αποφάσεως της ένοπλης εισβολής από μία χώρα σε μια άλλη χώρα.

Για να αποφασιστεί ένας πόλεμος θα πρέπει οι ηγέτες να θέτουν το ζήτημα στην ετυμηγορία του λαού και να αποφασίζει ο λαός, με εκλογές ή δημοψήφισμα, εάν επιθυμεί τον πόλεμο ή τη διπλωματική λύση των διαφορών. Να θεωρείται δηλαδή «έγκλημα πολέμου» η αυθαίρετη απόφαση του ηγέτη, για έναρξη πολεμικών επιχειρήσεων χωρίς τη σύμφωνη γνώμη της πλειονότητας του λαού του. Να δούμε ποια Σπαρτιάτισσα μάνα και ποιος Σπαρτιάτης γονέας θα είχε τη δύναμη να πει: «ή ταν, ή επί τας», και θα ψήφιζε υπέρ μιας εμπόλεμης σύρραξης, όταν την επόμενη μέρα θα έπρεπε να αποχαιρετίσει το παιδί του που θα έφευγε για τα πεδία των μαχών; Και βέβαια, μετά το τέλος του πολέμου, ο αυθαιρεσίας ηγέτης με τους επιτελάρχες του να αντιμετωπίζουν την ποινή του θανάτου, από τα Διεθνή Δικαστήρια.

Με την πεποίθηση ότι αυτή η πρόταση είναι εφικτή να πραγματοποιηθεί καθώς στηρίζεται στις Δημοκρατικές αξίες για τη διασφάλιση της Παγκόσμιας Ειρήνης και της ευημερίας, καλώ όλες τις υγιείς δυνάμεις, όλες τις φιλειρηνικές οργανώσεις, όλα τα κόμματα του Ελληνικού Κοινοβουλίου, όλους τους Ευρωβουλευτές και κάθε υπεύθυνο πολίτη να υιοθετήσει αυτή την πρόταση, να αναληφθούν πρωτοβουλίες, ενέργειες και δράσεις από κοινού, ώστε να προωθηθεί προς την Παγκόσμια Κοινότητα, να γίνει πράξη και να αποτελέσει νόμος, που θα ισχύει στο Διεθνές –Παγκόσμιο Δίκιο.

Σήμερα σε ένα παγκοσμιοποιημένο περιβάλλον, με μια αλληλένδετη παγκόσμια οικονομία με αλληλεξαρτημένες σχέσεις,  το βλέπουμε πως μια πολεμική σύρραξη έχει άμεσο και ισχυρό αντίκτυπο για ολόκληρη την Ανθρωπότητα και αφορά όλους τους λαούς, καθώς αρχίζουν να τρίζουν τα θεμέλια πάνω στα οποία βασίζεται ο σύγχρονος κόσμος. 

Δημήτρης Τσιγάρας


Δευτέρα 18 Οκτωβρίου 2021

Εκδόθηκε το νέο βιβλίο μου με τίτλο «Περιστεριώνες στα καραγκούνικα χωριά των Τρικάλων και Καρδίτσης»

 


Η ανάδειξη και η προβολή των τοπικών παραδόσεων της ιστορίας και του πολιτισμού αποτελούν σημαντική παράμετρο προσδιορισμού, συνοχής και πολιτισμικής εξέλιξης των ανθρώπων.

Το βιβλίο με τίτλο «Περιστεριώνες στα καραγκούνικα χωριά των Τρικάλων και Καρδίτσης», πραγματεύεται μια κοινωνική πτυχή, που έχει να κάνει με μια πατροπαράδοτη χαρακτηριστική συνήθεια των κατοίκων, στην οποία μπορεί να διακρίνει κανείς, μέσα στην ιδιαιτερότητα της, μια αυθεντικότητα και έναν πλούτο λαϊκής παράδοσης και πολιτιστικής κληρονομιάς.

Οι περιστεριώνες αυτοί, κατεγράφησαν κατά την πενταετή έρευνά μου, η οποία πραγματοποιήθηκε τη χρονική περίοδο 2010-2015.

Τους συναντούμε διάσπαρτους στα διάφορα πεδινά χωριά, των νομών Τρικάλων και Καρδίτσης, μέσα στους οικισμούς και είναι κτισμένοι παραπλεύρως της αγροτικής κατοικίας και του αχυρώνα.

Ένας περίπατος και μια πιο προσεχτική ματιά στα διάφορα καραγκουνοχώρια της περιοχής δίνει την ευκαιρία να ανακαλύψει κανείς όλους αυτούς τους ευφάνταστους και αξιοπρόσεχτους περιστεριώνες της δυτική Θεσσαλίας.

Στην παρούσα μελέτη, γίνεται μια παρουσίαση των χαρακτηριστικότερων περιστεριώνων της περιοχής, περιγράφονται τα γενικά χαρακτηριστικά τους και διακρίνονται μεταξύ τους, με βάση την αρχιτεκτονική τους δομή και ανάλογα με τα υλικά κατασκευής τους. Παράλληλα παρουσιάζεται μια σειρά από έγχρωμες φωτογραφίες που αποτυπώνουν ανάγλυφα τη γοητεία και την μοναδικότητα αυτών των περιστεριώνων, που σε πολλές περιπτώσεις αποτελούν μνημεία της λαϊκής αρχιτεκτονικής.

Την όλη δομή του θέματος συμπληρώνουν τα διάφορα λαογραφικά στοιχεία και οι διάφοροι συμβολισμοί που συνδέονται με τα περιστέρια, τα οποία θα μας εμπνέουν πάντα και θα μεταφέρουν διαρκώς στους αγώνες των ανθρώπων το μήνυμα της Προνόησης, της Ειρήνης, της Αγνότητας, της Φώτισης και της Ελευθερίας.

Για να περιηγηθείτε και να διαβάσετε το βιβλίο πατήστε εδώ.


Δευτέρα 6 Σεπτεμβρίου 2021

Περιστεριώνες στα καραγκούνικα χωριά των Τρικάλων και Καρδίτσης


Η εισήγησή του Δημήτρη Τσιγάρα στο 1ο Συνέδριο της «ΕΝΩΣΗΣ ΚΑΡΑΓΚΟΥΝΗΔΩΝ  Ν. ΤΡΙΚΑΛΩΝ», με θέμα «Αγώνες και επιτεύγματα των Καραγκούνηδων του Νομού Τρικάλων στα 200 χρόνια από την ελληνική επανάσταση του 1821 μέχρι σήμερα». Τρίκαλα 4 & 5 Σεπτεμβρίου 2021.

Θέμα εισήγησης: «Περιστεριώνες στα καραγκούνικα χωριά των Τρικάλων και Καρδίτσης».



Κυρίες και κύριοι.

Το θέμα της εισήγησή μου «Περιστεριώνες στα καραγκούνικα χωριά των Τρικάλων και Καρδίτσης», πραγματεύεται μια κοινωνική πτυχή, που έχει να κάνει με μια πατροπαράδοτη χαρακτηριστική συνήθεια των κατοίκων, στην οποία μπορεί να διακρίνει κανείς, μέσα στην ιδιαιτερότητα της, μια αυθεντικότητα και έναν πλούτο λαϊκής παράδοσης και πολιτιστικής κληρονομιάς, των οποίων οφείλουμε να γίνουμε αντιλήπτορες και φύλακες.

Η ανάδειξη και η προβολή των τοπικών παραδόσεων της ιστορίας και του πολιτισμού αποτελούν σημαντική παράμετρο προσδιορισμού, συνοχής και πολιτισμικής εξέλιξης των ανθρώπων.

Οι περιστεριώνες των κυκλαδίτικων νησιών δεν αποτελούν μοναδικότητα για την Ελλάδα, καθότι παρόμοια κτίσματα και με ανάλογο, ιδιαίτερο ενδιαφέρον συναντούμε και στη δυτική Θεσσαλία. 

Οι περιστεριώνες αυτοί, κατεγράφησαν κατά την πενταετή έρευνά μου, η οποία πραγματοποιήθηκε τη χρονική περίοδο 2010-2015.

Βρίσκονται διάσπαρτοι στα διάφορα πεδινά χωριά, των νομών Τρικάλων και Καρδίτσης, μέσα στους οικισμούς και είναι κτισμένοι παραπλεύρως της αγροτικής κατοικίας και του αχυρώνα.

Οι κάτοικοι αυτών των αγροτικών χωριών, μαζί με τα άλλα οικόσιτα ζώα και πτηνά, όρνιθες, χήνες, πάπιες, γαλοπούλες εκτρέφανε και εκτρέφουν ακόμα και σήμερα, στα σπίτια τους, περιστέρια.

Με χαμηλό κόστος, ο κάθε αγρότης είχε τη δυνατότητα να έχει και να εκτρέφει μερικές δεκάδες περιστέρια στο σπίτι του. Απαιτείται μόνον ένας περιστεριώνας, που να στεγάζονται τα περιστέρια, να γεννάνε, να μεγαλώνουν τα μικρά τους και να προστατεύονται από τους κινδύνους πού ελλοχεύουν.

Ένας περίπατος και μια πιο προσεχτική ματιά στα διάφορα καραγκουνοχώρια της περιοχής θα σας δώσει την ευκαιρία να ανακαλύψετε όλους αυτούς τους ευφάνταστους και αξιοπρόσεχτους περιστεριώνες.

Σήμερα, εδώ, για να πάρετε μια ιδέα από αυτούς τους περιστεριώνες, που σε πολλές περιπτώσεις αποτελούν μνημεία της λαϊκής αρχιτεκτονικής, θα περιγράψω τα γενικά χαρακτηριστικά τους και παράλληλα θα σας παρουσιάσω ένα δείγμα φωτογραφιών από τη συλλογή μου.

Σάββατο 28 Αυγούστου 2021

Εκδόθηκε τον Αύγουστο του 2021 το νέο βιβλίο μου με τίτλο «Τα γενεαλογικά δέντρα του Βαλτινού».

 


Πρόκειται για ένα έργο έρευνας (428 σελίδων), που αφορά τη γενεαλογική καταγραφή των οικογενειών που έζησαν στο χωριό Βαλτινό τη χρονική περίοδο 1850 έως το 2020.

Λίγα λόγια για το βιβλίο:

Με την απελευθέρωση της Θεσσαλίας από τον τουρκικό ζυγό, το 1881 άρχισε και η διοικητική οργάνωση της περιοχής, καθώς και κάποια υποτυπώδη καταγραφή ληξιαρχικών πράξεων.

Η κοινότητα Βαλτινού, καθώς και η εκκλησία προσπάθησαν να καταγράψουν με τα μέσα της εποχής σε βιβλία τις σημαντικές στιγμές της ζωής όλων των κατοίκων. Δυστυχώς όμως το 1938 μια πυρκαγιά στο δημοτικό σχολείο Βαλτινού, όπου τηρούνταν τα βιβλία της κοινότητας, κατέστρεψε σχεδόν όλο το αρχείο του Ληξιαρχείου.

Έτσι το υλικό και τα στοιχεία των γενεαλογικών δένδρων του Βαλτινού αντλήθηκαν από τα διασωζόμενα βιβλία της εκκλησίας Αγίου Αθανασίου Βαλτινού, το πρωτόκολλο γάμων, τα Βιβλία Θανάτων, το νέο βιβλίο ληξιαρχείου της κοινότητας Βαλτινού καθώς και από τα διάφορα παραρτήματα εκλογικών καταλόγων χρονολογούμενα από το 1928. 

Γι΄ αυτό το λόγω η έρευνα στα αρχεία που βρέθηκαν υπήρξε εξαιρετικά δύσκολη και σε ορισμένες περιπτώσεις τα στοιχεία συνεπικουρήθηκαν από προφορικές μαρτυρίες γερόντων του χωριού.

Ξεκινώντας από την γενεαλογική ρίζα, του γενάρχη και καταλήγοντας στους τελευταίους κλώνους του 2020, γίνεται μια γενεαλογική καταγραφή περίπου έξι γενεών.

Με τον όρο «γενάρχης» για κάθε οικογένεια εννοείται ο τελευταίος πρόγονος, για τον οποίο βρέθηκαν γραπτές αναφορές στο ονόματά του, είτε στα διάφορα βιβλία, ή έγγραφα της κοινότητας, είτε σε άλλες γραπτές πηγές, που προέκυψαν από την έρευνα.

Το φωτογραφικό υλικό που χρησιμοποιήθηκε στην εργασία αυτή αντλήθηκε από τα προσωπικά αρχεία των κατοίκων Βαλτινού και κάποιες νεότερες αντλήθηκαν από το διαδίκτυο. Στα πρόσωπα που δεν υπάρχουν φωτογραφίες, ή δεν βρέθηκαν, ή δεν υπήρχαν καθόλου φωτογραφίες, ή δεν κατέστει δυνατό να είναι διαθέσιμες.

Η γενεαλογική καταγραφή των κατοίκων του Βαλτινού, έχει τη δική της αυτόνομη ανθρωπογεωγραφική αξία, την οποία θα έχουν στη διάθεσή τους οι απόγονοι, οι επιστημονικές κοινότητες και οι ιστορικοί του μέλλοντος καθώς διαφυλάττει και επιμηκύνει, τη συλλογική μας μνήμη και αφήνει πίσω το αποτύπωμα ενός γενεογράμματος, το γενεόγραμμα του Βαλτινού.

Δημήτρης Τσιγάρας.

Για να περιηγηθείτε και να διαβάσετε το βιβλίο πατήστε εδώ